Financiële educatie op scholen - hoe organiseer je dit?

Hoe pak je financiële educatie effectief aan binnen de school? Tijdens dit geldgesprek verkenden we mogelijkheden om jongeren structureel financiële vaardigheden bij te brengen. Wat zijn de uitdagingen die je als docent tegenkomt? Welke behoeften heb je om dit onderwijs goed vorm te geven? Wie kan er binnen de school samenwerken, bijvoorbeeld tijdens de Week van het geld? En welke methodes of lesmaterialen zijn beschikbaar om jongeren praktische lessen over geldzaken mee te geven?

Lees hier de praktische tips over hoe je draagvlak kan creëeren om financiële educatie op school te organiseren. En een overzicht van vakken waarin andere scholen het leren omgaan met geld een vaste plek hebben gegeven in hun onderwijsprogramma.

De vraagkaarten

Tijdens de geldgesprekken op de Docentendag is gebruik gemaakt van vraagkaarten om over financiële educatie te praten. Deze vragen kan je gebruiken om in gesprek te gaan met bijvoorbeeld je collega's.

In de praktijk

Jongeren groeien op in een complexe financiële wereld. Financiële educatie op school draagt bij aan:

Meer kansengelijkheid en zelfredzaamheid
Minder financiële stress en daardoor meer leerplezier en minder schooluitval
Beter voorbereid op financiële zelfstandigheid vanaf 18 jaar
Versterking van burgerschap en loopbaanvaardigheden

Financiële educatie kan in verschillende vakken en lesmomenten terugkomen, maar ook als apart onderdeel binnen een mentoruur, projectweek of keuzedeel. Het Programma Financiële educatie van het Nibud biedt docenten houvast met achtergrondinformatie om hun eigen kennis over geldzaken te vergroten.

Naast de lessen rondom financiële educatie kan peer-to-peer education ook een uitkomst bieden: jongeren leren vaak het meest van leeftijdsgenoten. Door studenten zelf presentaties of filmpjes te laten maken over geldthema’s, of met elkaar in gesprek te laten gaan over hun eigen ervaringen, sluit financiële educatie beter aan bij hun belevingswereld.

Schoolvoorbeelden:

Praktische tips

Creëer draagvlak bij het management
Ga met het management in gesprek over een plek voor financiële educatie in het schoolprogramma en zoek de koppeling met de visie van de school.

Creëer draagvlak bij docenten
Docenten begrijpen heel goed de urgentie om aan de slag te gaan met financiële educatie. Hoe zorg je ervoor dat ze tijd vrij maken om hiermee aan de slag te gaan?

Herken en benoem mogelijke weerstand (gebrek aan tijd, kennis, rolonduidelijkheid).
Betrek docenten actief via projectgroepen of train-de-trainer-aanpakken. Wanneer een school meerdere locaties heeft kan het fijn zijn om per locatie een kartrekker te hebben die de informatie binnen de locatie verspreid.
Laat docenten eerst ervaren wat werkt (bijv. proefscholing) en houd rekening met praktische haalbaarheid (geen hele trainingsdagen).
Maak gebruik van bestaand lesmateriaal, kijk op geldlessen.nl/lesmateriaal
Hebben ze behoefte aan meer kennis om zelf lessen te maken? Maak gebruik van de gratis kennisbank Programma Financiële educatie.
Zorg voor een goede centrale (online) locatie waar alle informatie en lesmateriaal rondom financiële educatie is opgeslagen.

Betrek leerlingen/studenten

Werk met studentinterviews, klassengesprekken en feedbackformulieren om goed aan te kunnen sluiten bij hun behoeften.
Denk bij markten of geldpleinen ook aan de marketing: hoe trek je leerlingen/studenten actief aan?
Zorg voor zichtbare ondersteunding van leerlingen/studenten door infostands, financiële spreekuren, bekend (laagdrempelig) aanspreekpunt op elke locatie.
Laat leerlingen/studenten meedenken of meedoen bij de organisatie van activiteiten
Betrokkenheid stijgt als er iets tegenover staat. Bied kleine beloningen voor deelname (bijv. bon voor gratis broodje).

Aan de slag in de klas

Er zijn al veel scholen die het leren omgaan met geld een vaste plek hebben gegeven in hun onderwijsprogramma. We zien dat er verschillende keuzes worden gemaakt over in welk vak het een ingebed wordt, zoals:

Burgerschap:
Logische plek voor thema’s als zelfredzaamheid, armoede, rechten & plichten
SLB/LOB:
Persoonlijke setting en meer ruimte voor gesprekken over geld, toekomstplannen
Keuzedelen:
Extra verdieping mogelijk voor geïnteresseerde studenten
Rekenlessen:
Praktisch toepasbaar voor basisvaardigheden (begroting, rente)
Themaweken:
Denk aan Week van het Geld, Week tegen Armoede met gastlessen en markten in samenwerking met bijvoorbeeld de gemeente en relevante organisaties.
Economie:
Verbonden met financiële thema’s zoals vraag en aanbod, consumptiegedrag, sparen en lenen. Ook ruimte voor ethiek en maatschappelijke impact van financiële keuzes.
Mens & Maatschappij, Mediawijsheid of praktijkvakken:
Deze vakken bieden een brede invalshoek op financiële educatie. Studenten kunnen onderzoeken hoe geld invloed heeft op levens van mensen, en hoe armoede en ongelijkheid ontstaan (mens & maatschappij), hoe sociale media, reclame en influencers hun keuzes beïnvloeden (mediawijsheid), en hoe je in de praktijk omgaat met een budget binnen vakgerichte opdrachten (zoals menu’s samenstellen in de horeca of zorgmaterialen inkopen binnen een vastgesteld budget).

Terug naar overzichtspagina