CSG Willem de Zwijger: Geldlessen horen bij de basis

Sinds 2023 besteedt CSG Willem de Zwijger in Schoonhoven aandacht aan financiële educatie. Wat begon als een initiatief van twee docenten, groeit met steun van de subsidieregeling Financiële educatie voortgezet onderwijs uit tot een structureel onderdeel van het onderwijsprogramma. Betty-Ann Roelandschap, wiskundedocent, vertelt hoe ze dat hebben aangepakt.

Roelandschap: “We merkten dat veel leerlingen eigenlijk heel weinig weten over geld. Ook bij een vak als economie gaat het nauwelijks over dingen als een huishoudboekje of een goede administratie. Samen met een collega, docent economie, wilden we daar wat mee. In 2023 hebben we daarom voor het eerst geprobeerd om financiële educatie aan te bieden binnen onze zogeheten flexlessen. Hoewel leerlingen eerder hadden aangegeven over dit onderwerp meer te willen weten, was er helaas weinig animo voor de lessen. Dat was jammer, maar misschien ook niet zo gek. Als je op dinsdagmiddag om 2 uur iedereen naar huis ziet gaan en jij moet nog een uurtje blijven, dan is de motivatie natuurlijk niet zo groot.

De subsidieregeling voor financiële educatie zagen we als een kans voor een bredere aanpak van het onderwerp. We hebben er een taakgroep financiële educatie mee gefinancierd. Samen met iemand van de schoolleiding en een aantal betrokken docenten hebben we een visie geformuleerd op het onderwerp financiële educatie en daar een curriculum bij gemaakt. De schoolleiding heeft daar akkoord op gegeven.

Een van de belangrijkste keuzes die we gemaakt hebben, was om in de derde klas een verplichte flexles aan te bieden, naast de standaardvakken. Voor ons zijn die flexlessen een goede manier om onderwerpen die relevant zijn voor de ontwikkeling van leerlingen structureel aandacht te geven. In de tweede klas geven we bijvoorbeeld ook flexlessen over seksualiteit. Voor financiële educatie hebben we bewust gekozen voor de derde klas: een periode waarin leerlingen vaak bijbaantjes krijgen en hun eerste eigen geld gaan verdienen.

Met behulp van informatie die we online konden vinden, hebben we negen lessen van veertig minuten ontwikkeld. Die gaan over geldzaken zoals het opstellen van een spaarplan en het lezen van salarisstroken. We willen niet alleen zenden, maar vooral in gesprek gaan met de leerlingen. Er zit bijvoorbeeld een spelvorm in die hen kennis laat maken met beleggen. En een opdracht over de veiligheid van betalen, waarbij ze zelf op internet op zoek gaan naar informatie. De lessen worden gegeven door docenten uit verschillende vakken, vooral wat jongere collega’s omdat zij dichter bij de leefwereld van leerlingen staan.

Naast de lessenreeks voor de derde klas willen we ons vanaf volgend jaar ook specifiek gaan richten op de examenleerlingen. Als zij van school afgaan, krijgen ze te maken met een nieuwe wereld, zoals studiefinanciering en het verschil tussen een lening en een gift. We gaan daarbij gebruik maken van de Digidingen-desk, een website voor jongeren waar veel praktische informatie te vinden is over geldzaken.

Ook in de andere leerjaren willen we financiële educatie terug laten komen, zodat er een doorlopende leerlijn ontstaat. Daarvoor gaan we de mentorlessen gebruiken. Daarnaast denken we nog na over het betrekken van ouders. Daarbij moeten we nog een aantal keuzes maken. Willen we bijvoorbeeld een aparte ouderavond voor de ouders van examenleerlingen organiseren? Of juist een bijeenkomst met leerlingen erbij?  

Dit najaar beginnen we met de eerste lessenreeks voor de derde klas. De docenten die deze lessen geven, doen dat binnen de bestaande taakruimte. Dat blijft een lastige discussie: het betekent dat het altijd ten koste gaat van iets anders. Ik hoop dan ook dat het de komende jaren steeds vanzelfsprekender wordt dat we aandacht besteden aan dit onderwerp. En vooral hoop ik dat we leerlingen aan het denken zetten. Dat we ze kritisch en nieuwsgierig maken in hun omgang met geld: dat zijn voor mij de belangrijkste doelen. Het zou leuk zijn als ze thuis aan de keukentafel eens de vraag stellen: Hoe doen jullie dat eigenlijk?”

Over CSG Willem de Zwijger

CSG Willem de Zwijger is een christelijke scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs in Schoonhoven met ongeveer 900 leerlingen en biedt vmbo-t, havo en vwo aan.